İŞİTME TEST SÜRECİ
Kendisinde veya çocuğunda işitme kaybı olduğundan şüphelenen kişiler, uzmanlar tarafından odyometri adı verilen işitme testlerine tabi tutulmaktadır.
Odyometri sayesinde, işitme kaybının türü ve seviyesi hakkında bilgi sahibi olduktan sonra uygun tedavi yöntemleri belirlemek mümkündür. Hastanelerde ve işitme merkezlerinde gerçekleştirilen bu test, birkaç dakika sürer ve kolayca sonuç verir.
Bu yazıda, odyometri nedir sorusuna yanıt verilmiştir. Ayrıca, işitme testini merak eden okurlar için detaylı bilgiler de verdik. Bebeklerde işitme kaybı kontrolünün nasıl yapıldığı detaylı bir şekilde açıklanmıştır.
İşitme Testi Nedir?
Odyometri, bir kişinin sese duyarlılığını ölçerek işitme yeteneğini değerlendirmek için kullanılan bir testtir.
Test, işitme kaybının derecesini ve iletim tipi veya sensörinöral tip olduğunu belirlemeye yardımcı olmaktadır.
İletim tipi işitme kaybı, dış kulak veya orta kulakta sorunlarındaki işitme kayıplarının genel adıdır.
Sensörinöral işitme kaybı ise, iç kulak gerçekleşebilecek çeşitli sorunlar sonucunda ortaya çıkmaktadır.
Odyometri, işitme kaybı ile mücadele etmek için oldukça önemli bir araçtır. Bu test sayesinde, işitme kaybını belirleme süreci oldukça kolay ve hızlı bir hale gelmiştir.
İşitme Testi Nasıl Yapılır?
Odyometri testi, çeşitli frekans ve yoğunluklarda farklı sesler üreten bir cihaza bağlı kulaklıklar ile ses geçirmez bir kabinde gerçekleşir.
Test sırasında kişiden, duyduğu seslere bir butona basarak yanıt vermesi istenmektedir. Verilen yanıtlar uzman tarafından kayıt altına alınmaktadır.
Odyometri testinde kullanılan sesler farklı frekans ve seviyelerdedir. Dolayısıyla testi gerçekleştiren uzman, her iki kulağı da ayrı ayrı test etmektedir.
Frekans, Hertz (Hz) cinsinden; ses seviyesi ise desibel (dB) cinsinden ölçülmektedir. Sesler, düşük bir frekansla başlayan ve kişi sesi duyana kadar kademeli olarak artan bir sırayla sunulmaktadır.
Odyogram Nedir?
Odyogram, odyometri testi sonucunda ortaya çıkan bir grafiktir. Bu grafik, testi gerçekleştiren uzman tarafından, verilen cevaplara uygun, çeşitli semboller ve işaretlerle hazırlanmaktadır.
Odyogram iki eksenden oluşmaktadır. Dikey eksende, farklı seviyedeki sesleri belirten sayılar bulunur. Yatay eksende ise farklı frekanstaki sesleri temsil eden sayılar bulunmaktadır.
Grafik üzerine çizilen iki çizgi ve bu çizgilerin üzerindeki işaretler, kişinin hava yolu ile ve kemik yolu ile sesleri duyma seviyesini temsil etmektedir. İşitme testi tamamlandığında, testin yapılmasını isteyen uzman, odyogram üzerinden sonuç okuma işlemini uygular.
İşitme Testleri
- Saf Ses Odyometri
- Konuşma Odyometrisi
- Timpanometri
- Akustik Refleks Testi
- ABR (BERA) Testi
- Yenidoğan İşitme Testleri
Saf Ses Odyometrisi
Saf ses odyometri testi, işitmenin değerlendirilmesinde en çok uygulanan test yöntemidir. Bu test ile her iki kulakta da minimum duyulabilen işitme düzeyi ölçülmektedir.
Sessiz bir kabinde farklı frekanslarda sesler gönderilerek hava ve kemik yolu ölçüm ile kişinin en az duyduğu seviye tespit edilmektedir. Hava yolu ölçümde kulağa kulaklık takılır. İşitme kaybının derecesi, kemik yolu ölçümde ise mastoid kemiğe cihaz yerleştirilerek tipi belirlenmektedir.
Konuşma Odyometrisi
İşitme kaybıyla beraber gelişen sesleri duysa bile konuşulanları anlayamama, en büyük işitme problemlerinden birisidir.
Saf ses odyometri testi sonrası hastanın konuşmaları anlayabildiği seviye ve konuşmaları ayırt edebildiğine bakılmaktadır. Konuşma testi sırasında okunan çok heceli ve tek heceli kelimeleri hastanın tekrarlaması istenmektedir.
Konuşma testleri aynı zamanda işitme cihazından alınabilecek verim hakkında da bilgi vermektedir.
Timpanometri
Timpanometri testi, kulağa yerleştirilen prob yardımıyla kulağa basınç verilerek yapılan ve kısa süren bir testtir. Orta kulak yapılarının fonksiyonları, kulak zarı hareketliliği ve kulak akıntısı hakkında bilgi vermektedir.
Akustik Refleks
Prob yardımıyla ses gönderilerek orta kulakta bulunan stapes kası incelenmektedir. Beyin sapına kadar olan işitsel yolların değerlendirilmesinde kullanılan test yöntemidir.
Yapılan diğer testlerdeki bulgular ile birlikte işitme kaybına sebep olan yerin belirlenmesine yardımcı olmaktadır.
ABR Testi
BERA veya ABR testi, iç kulaktan beyin sapına kadar olan işitsel yollar hakkında bilgi veren objektif bir test yöntemidir. Uyku sırasında veya hareketsiz bir şekilde, sessiz bir ortamda yapılmaktadır. Belirli yerlere elektrod yapıştırılıp, elektriksel dalgalar gönderilerek uygulanmaktadır.
Özellikle bebeklerde, diğer testlerden doğru sonuç alınamayan hastalarda ve bazı hastalıkların ayırıcı tanısında önemli bir yer tutmaktadır.
Saf ses odyometrisi ve konuşma testleri hasta katılımı gerektirdiği için, ABR testi bebek hastalar uyurken uygulanmaktadır.
Yenidoğan İşitme Testi – Bebeklerde İşitme Testi
Bebekler odyometri testine yanıt veremeyeceği için, bebeklerde işitme testinin nasıl yapılacağı yeni ebeveynler tarafından sorulmaktadır.
Yenidoğan işitme testi, tarama ABR veya tarama emisyon testleri olmak üzere ikiye tanedir. Bebek uykudayken kulağa prob yerleştirilerek, ses gönderilerek yapılan yenidoğan işitme tarama testleri; kısa süren, hasta katılımı gerektirmeyen, basit bir işitme ölçüm metodudur.
Bebeklerde işitme testi en erken ne zaman yapılır sorusu da anne ve babalar tarafından sıkça sorulmaktadır. Doğumdan sonra 6 saatini doldurmuş her bebeğe işitme testi yapmak mümkündür.
Yetişkinlere uygulanan odyometrik testler, testin uygulandığı kişinin de katılımını gerektirdiği için, bebekler üzerinde kullanılmaları mümkün değildir.
Fakat, bebeklerde doğuştan gelebilecek veya doğum sonrası oluşabilecek işitme sorunlarının erken teşhis edilmesi oldukça önemlidir. Eğer işitme kaybının tedavisi mümkünse, muayenelere bir an önce başlanması, tedavi dışı yöntemler kullanılacaksa da mümkün olan en kısa sürede bebeğin işitme seviyesinin artırılması gerekmektedir.
Bu sebeple, bebeklerde işitme testi, çok daha basit ve kolay bir yöntem kullanılarak yapılmaktadır.
Bebek uyurken kulağına yerleştirilecek bir araç ile iç kulağa ses dalgaları gönderilir ve iç kulakta bulunan işitme sinirlerinin bu seslere verdiği tepki ölçülmektedir
Bu yöntem, kapsamlı bir odyometri testi gibi, işitme kaybının türü ve seviyesi hakkında detaylı bilgiler vermese de, işitme kaybı olup olmadığını anlamak için oldukça faydalıdır.